نقد و بررسی صورت و معنای شعر عبدالقهار عاصی شاعر معاصر افغانستان

عبدالقهّار عاصی(1335-1373هـ .ش) یکی از شاعران نام آور معاصر افغانستان است. او به عنوان شاعری که آلام و دردهای مردم را در نابسامان ترین روزگاران سیاسی و اجتماعی نعره زد، به زودی توانست در پهنه ی تاریخ ادبیات معاصر افغانستان جا باز کند، ولی حضور و غیاب پرشتابی داشت و به زودی جان را به جانان سپرد. هدف این نبشته برآن ست که به صورت مستدلّ و مستند و با ذکر مهم ترین دلایل و عوامل، محسنات و عیوب کار این شاعر معاصر افغانستان را در حوزه ی صورت و معنا بررسی کند و با استناد بر شاهدهای واضح و مدلل از درون متن و شعرِ شاعر، ادعاهایش را به اثبات رساند. این پایان نامه که در پنج فصل گنجانیده شده است، آفاق کار آن با استناد بر این موضوعات استوار می باشد: فصل اول، طرح تحقیق که شامل مقدمه، پیشینه ی تحقیق، ضرورت تحقیق، سوالات تحقیق و ... می شود، فصل دوم، کلیات و زندگی شاعراست که در این فصل، تأملی بر زندگی، تحصیل، آثار و دیگر فراز و فرود زندگی شاعر و در عین حال نگاه کوتاهی به وضعیت سیاسی - اجتماعی و ادبی افغانستان در چند دهه ی آخر شده است. فصل سوم، نقد وبررسی صورت شعر عاصی بر مبنای دیدگاه قدما که شامل بررسی قالب های شعر، وزن، قافیه، ردیف و... می شود؛ و نیز نظریه ی صورتگرایی بر اساس دیدگاه دکتر شفیعی-کدکنی، در دوحوزه ی موسیقایی و زبان شناختی پرداخته شده. فصل چهارم هم بررسی معنا ومحتوای شعر اوست و فصل پنجم نتایج، پیشنهادها و فهرست منابع می باشد. از فرایند این پژوهش به موارد زیر منتهی می شویم: وجه غالب در حوزه ی موسیقایی شعر عاصی وزن، قافیه و ردیف، موسیقی بوسیله ی توالی اضافات، هماهنگی های صوتی و کاربرد کلمات در جای مناسب است، و در عرصه ی معنا، مضامین: غنایی، حماسی و سیاسی - اجتماعی بوده که شاعر به تمام مضامین از مجرای نگاه عاشقانه وارد شده است و با این حال مضامین و معناهای مختلف را با محتوای عاشقانه در هم آمیخته است. عبدالقهّار عاصی(1335-1373هـ .ش) یکی از شاعران نام آور معاصر افغانستان است. او به عنوان شاعری که آلام و دردهای مردم را در نابسامان ترین روزگاران سیاسی و اجتماعی نعره زد، به زودی توانست در پهنه ی تاریخ ادبیات معاصر افغانستان جا باز کند، ولی حضور و غیاب پرشتابی داشت و به زودی جان را به جانان سپرد. هدف این نبشته برآن ست که به صورت مستدلّ و مستند و با ذکر مهم ترین دلایل و عوامل، محسنات و عیوب کار این شاعر معاصر افغانستان را در حوزه ی صورت و معنا بررسی کند و با استناد بر شاهدهای واضح و مدلل از درون متن و شعرِ شاعر، ادعاهایش را به اثبات رساند. این پایان نامه که در پنج فصل گنجانیده شده است، آفاق کار آن با استناد بر این موضوعات استوار می باشد: فصل اول، طرح تحقیق که شامل مقدمه، پیشینه ی تحقیق، ضرورت تحقیق، سوالات تحقیق و ... می شود، فصل دوم، کلیات و زندگی شاعراست که در این فصل، تأملی بر زندگی، تحصیل، آثار و دیگر فراز و فرود زندگی شاعر و در عین حال نگاه کوتاهی به وضعیت سیاسی - اجتماعی و ادبی افغانستان در چند دهه ی آخر شده است. فصل سوم، نقد وبررسی صورت شعر عاصی بر مبنای دیدگاه قدما که شامل بررسی قالب های شعر، وزن، قافیه، ردیف و... می شود؛ و نیز نظریه ی صورتگرایی بر اساس دیدگاه دکتر شفیعی-کدکنی، در دوحوزه ی موسیقایی و زبان شناختی پرداخته شده. فصل چهارم هم بررسی معنا ومحتوای شعر اوست و فصل پنجم نتایج، پیشنهادها و فهرست منابع می باشد. از فرایند این پژوهش به موارد زیر منتهی می شویم: وجه غالب در حوزه ی موسیقایی شعر عاصی وزن، قافیه و ردیف، موسیقی بوسیله ی توالی اضافات، هماهنگی های صوتی و کاربرد کلمات در جای مناسب است، و در عرصه ی معنا، مضامین: غنایی، حماسی و سیاسی - اجتماعی بوده که شاعر به تمام مضامین از مجرای نگاه عاشقانه وارد شده است و با این حال مضامین و معناهای مختلف را با محتوای عاشقانه در هم آمیخته است.